Nükleer silah denemeleri Boğaziçi Üniversitesi'nin radarında izleniyor

Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü, küresel ölçekte ilginç bir çalışmayı yürütüyor. Türkiye’de nükleer silah denemelerini izleme, araştırma ve raporlama konusunda tek yetkili kuruluş olarak görev yapan Belbaşı Nükleer Denemeleri İzleme Merkezi, aynı zamanda Kuzey Kore gibi, nükleer denemenin yapılan ülkelerdeki sismik olayları kayıt altına alıyor. Rasathane'ye bağlı kurum, nükleer silah denemesinden sonra ortaya çıkan sarsıntıları Viyana'da bulunan Nükleer Denemelerin Kapsamlı Yasaklanması Anlaşması Örgütü (NDKYAÖ) merkezine aktararak eş zamanlı bilgi paylaşımında bulunuyor.

KRDAE Belbaşı Nükleer Denemeleri İzleme Merkezi Müdürü Dr. Öcal Necmioğlu merkezin çalışmaları hakkında şu açıklamalarda bulundu:

"Nükleer Denemelerin Yasaklanması Antlaşması’na taraf ülkeler kontrolü altındaki herhangi bir yerde, her türlü nükleer silah deneme patlamasını veya diğer nükleer patlamaların yapılmamasını ve önlenmesini taahhüt etmektedirler. Ayrıca bu ülkeler her türlü nükleer silah deneme veya diğer nükleer patlamalara sebep olmaktan, teşvik etmekten veya bunların uygulanmasına herhangi biçimde bizzat katılmaktan kaçınmayı da taahhüt etmişlerdir. Nükleer Denemelerin Kapsamlı Yasaklanması Anlaşması Örgütü antlaşmanın bu hedef ve amaçlarına ulaşmak, antlaşmaya uyumun denetlenmesine dair hükümlerin uygulanmasını sağlamak ve taraf devletlerarasında danışma, işbirliği ve müzakereler için bir forum oluşturmak üzere kuruldu. KRDAE/Belbaşı olarak bu kapsamda Ulusal Veri Merkezi olarak hizmet veriyoruz. Ankara’da bulunan iki sismik dizinimden toplanan sinyalleri Uluslararası Veri Merkezi’ne, KRDAE İstanbul yerleşkesine eş zamanlı olarak gönderiyoruz. Tüm bu çalışmaları Dışişleri Bakanlığı Uluslararası Güvenlik İşleri Genel Müdürlüğü ve Birleşmiş Milletler Viyana Daimi Temsilciliğimiz ile çok yakın bir işbirliği içerisinde gerçekleştiriyoruz” .

Nükleer denemelerden sonra ortaya çıkan sismik enerji ve sarsıntıların kayıt altına alınmasının önemine vurgu yapan Dr. Necmioğlu; "İstasyonumuzda sürekli olarak kaydedilen veriler, küresel iletişim altyapısı adı verilen bir uydu bağlantı ağı üzerinden eş zamanlı olarak Viyana’ya aktarılırken, uzmanlar tarafından da değerlendiriliyor. Kaydedilen ve Viyana'daki Uluslararası Veri Merkezi gönderilen bu veriler, antlaşmaya taraf olan ülkelerin ilgili kurumlarının erişimine sunuluyor. Dünya üzerinde nükleer denemenin yapılması ihtimal dahilinde olduğu bölgelerde meydana gelen sismik olayların değerlendirilmesini de olay anına en yakın zamanda yapmaya çalışıyoruz. Birçok Ulusal Veri Merkezi de aynı yöntemi izliyor. Dolayısıyla teknik boyutları çok zengin ve karmaşık, ana gündemi uluslararası ilişkilerin ve silahsızlanma siyasetinin belirlediği bir çalışma alanına sahibiz. Merkez olarak ülkemizi ve Üniversitemizi ilgili tüm ulusal ve uluslararası ortamlarda temsil ediyor ve aktif katkı veriyoruz. Özellikle Birleşmiş Milletler Viyana Daimi Temsilciliğimiz ile çok yakın bir ilişkimiz var. NDKYAÖ tarafından düzenlenen eğitim, çalıştay ve konferanslar haricinde, yılda iki kez düzenlenen teknik çalışma grubu toplantılarına da düzenli olarak katılım sağlıyoruz" diye konuştu. Dr. Öcal Necmioğlu ayrıca Uluslararası İzleme Merkezi’nin verilerinin sivil ve bilimsel uygulamalara katkı amaçlı kullanıldığını da sözlerine ekledi.

Share